شهرستان اهر با وسعت 3074 كیلومتر مربع (6.7 درصد مساحت استان) در 110 كیلومتری تبریز واقع شده است. این شهرستان از سمت شمال با شهرستان‌های هوراند و کلیبر، از سمت شرق با استان اردبیل، از سمت غرب با شهرستان ورزقان و از سمت جنوب با شهرستان هریس هم‌مرز است. طبق آخرین تقسیمات کشوری شهرستان اهر دارای دو بخش به نام‌های مرکزی و فندقلو، دو نقطه شهری به نام‌های اهر و هوراند و 344 آبادی می‌باشد.
شهرستان اهر در يك منطقه كوهستاني قرار گرفته و مشخصه اصلي آن، رشته كوه قره‌داغ مي‌باشد كه قلل مرتفع آن چهره كوهستاني به شهرستان داده است. اين شهرستان در ميان ارتفاعات مهمي چون قيزقلعه‌سي به ارتفاع 1266 متر و كوه تاريخي معروف هشت سر با ارتفاع 2536 متر محصور شده و دامنه ارتفاعات مزبور از جهات شمال و جنوب و غرب تا هوراند كشيده شده است. پست‌ترين نقطه، بخش كناره‌هاي رودخانه قره‌سو كه در قسمت شرقي شهرستان واقع و محل كشت و زرع انواع محصولات باغي و زراعي مي‌باشد.
سرزمين اهر داراي گذشته‌اي دور است. سنگ نبشتة اورارتويى، بر دامنة كوه زاغى واقع در شمال روستاي سقين دل، در نزديكى اهر و نيز بقاياي دژهاي ساسانى در اين منطقه گواه اين ادعاست. در سده‌هاي نخستين اسلامى، اهر از شهرهاي آبادان بر سر راه اردبيل به دبيل بوده است. در حدود العالم، اهر قصبة ميمد (ميمند) معرفى شده است. در اواخر سدة 6 و اوايل سدة 7ق، اهر مدتى تختگاه ملوك پيشتكين بود. در دورة صفويه، اهر به سبب وجود بارگاه شيخ شهاب‌الدين اهري در آنجا، مورد توجه شاهان صفوي قرار داشت و مدتى نيز حاكم‌نشين قره‌داغ شمرده مى‌شد.